SAĞLIK
Temel hedef; birey ve toplum sağlığını olumsuz etkileyen faktörlerin engellenmesi ve mevcut sağlık düzeyini yükseltmek olan sağlık hizmetlerinin sunumunda iki kategori yer almaktadır.
1-Korucu Sağlık Hizmetleri
2-Tedavi Edici Sağlık Hizmetleri
NÜFUS DURUMU
İlimiz çevre illerden hızlı göç alması ve çarpık kentleşmenin alt yapısız olarak devam etmesi verilmekte olan sağlık hizmetlerini zaman zaman olumsuz olarak etkiliyorsa da bu konuda Sağlık Müdürlüğü’nün yıllardır süren planlı ve özverili çalışmaları sonucu bugüne kadar insan sağlığını tehdit eden önemli bir durumla karşılaşılmamıştır.
DEMOGRAFİK VERİLER
| ÖLÇÜT |
2003 |
2004 |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
| Kaba Doğum Hızı(binde) |
14.72 |
16.2 |
19.89 |
21.23 |
24.8 |
25,91 |
| Doğurganlık Hızı(binde) |
62.31 |
67.47 |
85.05 |
88.78 |
102.85 |
107,26 |
| Kaba Ölüm Hızı(binde) |
1.3 |
1.97 |
1.83 |
1.75 |
1.74 |
2,16 |
| Bebek Ölüm Hızı(binde) |
23.16 |
23.94 |
17.54 |
15.13 |
16.01 |
19,7 |
| Neonatal Ölüm Hızı(binde) |
13.76 |
14.5 |
11.2 |
9.61 |
11.5 |
13,6 |
| 0-4 Yaş Ölüm Oranı |
3.04 |
3.94 |
3.33 |
2.88 |
3.7 |
4,79 |
| Anne Ölüm Hızı(Yüz bin) |
52.47 |
26.75 |
21.59 |
44.79 |
25.32 |
46,89 |
KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ
Sağlık hizmetlerinin birinci ve en önemli dalı hiç şüphesiz ki koruyucu sağlık hizmetleridir. Bu hizmetler maliyet olarak ucuz olması yanında sosyal ve ruhsal anlamda büyük öneme haizdir. Aşı ile korunabilir polıo, tetanoz ve benzeri bazı hastalıkların aşıları ucuz olmasına rağmen tedavileri oldukça maliyet gerektirmekte ve sonuçta da % 100 iyileşme gerçekleşmemektedir. Basit bir sağlık eğitimi ile halledilecek olan çevre, su, atık, temizlik eğitiminin verilmemesi durumunda toplumsal bazı hastalıkların meydana gelmesi doğaldır. Bu durumda tedavi maliyetleri de bir hayli yükselmektedir. İzah edilen gerçeklerden hareketle ilimizde koruyucu sağlık hizmetlerine büyük önem verilmektedir. Bugün 58 sağlık ocağı, 47 binalı sağlık evi, 2 verem savaş dispanseri, 2 AÇS/AP dispanseri ile koruyucu sağlık hizmetleri verilmektedir.
KORUYUCU SAĞLIK HİZMETİ VEREN KURUMLAR
-Van Verem Savaş Dispanseri
-Erciş Verem Savaş Dispanseri
-Van AÇSAP Dispanseri
-Erciş AÇSAP Dispanseri
-Sıtma Başkanlığı
-Bölge Halk Sağlığı Laboratuarı
-Bölge Hıfzısıhha Enstitüsü
-Sağlık Ocakları (58 adet)
-Sağlık Evleri 105 adet(47)faal
YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI
-VAN EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ
-VAN İPEKYOLU DEVLET HASTANESİ
-VAN DOĞUM VE ÇOCUK EVİ HASTANESİ
-VAN YÜKSEK İHTİSAS HASTANESİ
-ERCİŞ DEVLET HASTANESİ
-MURADİYE DEVLET HASTANESİ
-BAŞKALE DEVLET HASTANESİ
-ÇALDIRAN ENTEGRE DEVLET HASTANESİ
-ÖZALP DEVLET HASTANESİ
-BAHÇESARAY ENTEGRE DEVLET HASTANESİ
-ÇATAK ENTEGRE DEVLET HASTANESİ
-GEVAŞ ENTEGRE DEVLET HASTANESİ
HASTANELERİN POLİKLİNİK SAYILARI |
| HASTANELER |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
| VAN DEV.HAST. |
568.533 |
637.782 |
674.511 |
810.165 |
| YÜKSEK İHTİSAS. |
52.319 |
52.012 |
60.088 |
60.066 |
| DOĞUMEVİ HAST |
190.373 |
267.867 |
414.043 |
421.827 |
| ERCİŞ DEV.HST. |
229.331 |
288.742 |
356.444 |
375.496 |
| MURADİYE DEV.H. |
103.988 |
102.814 |
159.621 |
172.143 |
| BAHÇESARAY ENT.DEV.HAS. |
6.359 |
32.173 |
32.249 |
48.081 |
| BAŞKALE DEV.HT. |
64.068 |
55.583 |
138.529 |
100.511 |
| ÖZALP DEV.HAST. |
84.857 |
109.188 |
135.783 |
150.734 |
| ÇATAK ENT. DEV.HST. |
33.846 |
38.225 |
60.104 |
60.312 |
| İPEKYOLU DEV.H. |
337.694 |
390.169 |
527.681 |
451.845 |
| GEVAŞ ENT. DEVLET HASTANESİ |
- |
- |
39.190 |
88.714 |
| ÇALDIRAN ENT.DEVLET HASTANESİ |
- |
- |
- |
114.739 |
| DEVLET HASTANELERİ TOPLAMI |
1.671.378 |
1.974.555 |
2.598.243 |
2.854.633 |
| Y.Y.ÜNVERSİTESİ |
163.786 |
164.619 |
154.274 |
175.266 |
| ÖZEL DİVAN HASTANESİ |
24.773 |
70.974 |
109.107 |
218.422 |
| ÖZEL İSTANBUL HASTANESİ |
- |
- |
75.058 |
182.391 |
| ÖZEL GÜVEN HASTANESİ |
- |
- |
40.750 |
179.028 |
| ÖZEL MEDİKAL PARK HASTANESİ |
- |
- |
- |
162.154 |
| HASTANELER TOPLAMI |
1.859.937 |
2.210.148 |
2.977.438 |
3.771.894 |
| HİZMETLER |
SAĞLIK OCAKLARIN POLİKLİNİK VE DİĞER FAALİYETLERİ |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
| POLİKLİNİK SAYISI |
526.211 |
694.882 |
1.011.809 |
1.355.152 |
| SAĞLIK KURUMUNA SEVK |
69.861 |
54.889 |
50.444 |
36.067 |
| KÜÇÜK CER.MÜDAHELE |
8.167 |
7.200 |
6.741 |
13.292 |
| KLASİK OTOPSİ |
35 |
22 |
170 |
22 |
| ADLİ RAPOR |
6412 |
4291 |
4955 |
5.693 |
| DEFİN RUHSATI |
448 |
251 |
255 |
281 |
| UYGULANAN YÖNTEM |
AİLE PLANLAMASI ÇALIŞMALARI(YILLARA GÖRE) |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
| 15-49 YAŞ EVLİ KADIN SA. |
160.318 |
163.265 |
169.029 |
172.428 |
| TÜPLİGASYON |
599 |
801 |
844 |
1.071 |
| ENJEKSİYON |
1.362 |
928 |
1.438 |
8.581 |
| RİA |
5.876 |
5.362 |
5.944 |
6.149 |
| HAP |
2.751 |
2.637 |
3.204 |
17.700 |
| CONDOM |
7.293 |
7.549 |
9.655 |
47.465 |
| GEBELİK SON. |
- |
- |
50 |
52 |
| GEBELİĞİ ÖNLEYİCİ MODERN YÖNTEM KULLANAN 15-49 YAŞ EVLİ KADIN SAYISI |
44.632 |
50.556 |
53.517 |
80.966 |
| ETKİLİ YÖNTEM KULLANIM % |
27,9 |
31,0 |
31,7 |
46.06 |
YILLARA GÖRE TAM AŞILI YÜZDESİ |
| AŞILAR |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
| DBT3 |
68.3 |
86.1 |
94.9 |
94,9 |
| POLİO 3 |
68.3 |
86.1 |
94.9 |
94,9 |
| KIZAMIK |
79.5 |
90 |
93.8 |
93,8 |
| BCG |
73.6 |
92.2 |
96.8 |
96,8 |
| HEPATİT 3 |
62.7 |
83 |
85 |
85 |
BULAŞICI HASTALIKLAR İLE İLGİLİ FAALİYETLER
Aşı hizmetleri bakanlığımızın konu ile ilgili genelgeleri doğrultusunda sistematik olarak uygulanmaktadır.
Van ilinde uygulanmakta olan bağışıklama çalışmaları son yıllarda hedeflenen düzeylere yaklaşmıştır. İlimiz merkez ve ilçe merkezlerinde aşılama çalışmaları rutin olarak yürütülmekte, coğrafi ve iklim şartlarının ulaşımı güçleştirdiği aylarda dahi aşılama çalışmaları büyük özverilerle devam ettirilmektedir. Önceki yıllarda % 60-70 dolaylarında olan bağışıklama düzeyimiz 2006 -2007-2008 yıllarında % 95 seviyesine ulaşmıştır.
İldeki aşılama oranına ulaşılmadaki en büyük etken, bağışıklama hizmetlerinin ulusal politika haline getirilerek devamlı gündemde tutulmasının yanı sıra, bu çalışma ve uygulamaları yapan personelin eğitiminde yapılan hizmet içi eğitimlerle istenen düzeye ulaşılmasıdır. Soğuk zincir araç ve gereçlerinin takviyesi ve aşıların soğuk zincir kurallarına uygun olarak sağlık kuruluşlarına ulaştırılması, ilgili personelin zaman zaman yapılan hizmet içi eğitimlerle bilgilerinin yenilenmesi neticesinde aşı ile korunabilir hastalıklardan; kızamık, polıo, boğmaca, tetanoz, difteri vakalarında büyük bir düşüş yaşanmıştır. İlimizde yürütülmekte olan etkili aşılama hizmetleri sayesinde son yıllarda olduğu gibi 2007-2008 yıllarında kızamık ve polio hiç görülmemiştir.Diğer aşıyla korunabilir hastalık vakalarına da çok seyrek rastlanılmıştır.
İlde eradikasyon çalışmalarının istenen düzeylere getirilmesi ile birlikte son 3 yılda % 70’lerdan alınıp % 95’lere getirilen aşılama oranının % 100’lere çıkarılması nihai hedef olarak kabul edilmiştir.
ÇEVRE SAĞLIĞI İLE İLGİLİ FAALİYETLER
İlde su sanitasyon çalışmalarına yönelik çalışmalar etkin bir şekilde; Merkez ilçe’de Sağlık Müdürlüğü Gıda ve Çevre Kontrol Şube Müdürlüğü, ilçeler, kasabalar ve köylerde sağlık ocağı elemanlarınca yürütülmektedir.
İlimizde yapılan faaliyetler; halk sağlığını ilgilendiren,insan tüketimi amaçlı,doğal minerallı ve kaynak suları konularında, su sanitasyon, hava, halk sağlığı, mesken ve atıklarla ilgili faaliyetlerde eğitim ve denetim çalışmaları yapılmaktadır. Çevre sağlığı şubesi olarak 2008 yılında 1669 bakteriyolojik, 167 adet kimyasal muayene gerçekleştirilmiştir.
YEŞİL KART FAALİYETLERİ
1992 yılında uygulama alanına giren Yeşil Kart tüm Türkiye’de olduğu gibi ilimizde de büyük bir önem ve hassasiyetle yürütülmektedir. Ekonomik yönden büyük sıkıntıların olduğu, on binlerce göçün yaşandığı ilimizde, bugüne kadar sağlık alanında vatandaşların maddi sorunları Yeşil Kart uygulaması ile aşılmıştır.
KAYNAK:VAN VALİLİĞİ RESMİ SİTESİ
